DUYGUSAL ZEKA NASIL GELİŞTİRİLİR ?

Duygusal zeka denilince akla ilk gelen isim Daniel Goleman olmaktadır. ‘Duygusal Zeka Neden IQ’ dan Önemlidir’ ve ‘İş Yaşamında Duygusal Zeka’ isimli yayınlamış olduğu kitaplar duygusal zekanın öneminin anlaşılmasını sağlamıştır. Goleman’ a göre duygusal zekâ bireyin gerek yaşamında gerek iş hayatındaki başarılarının tümünü etkilemektedir. Bireyin kendisinin ve başkalarının duygularını anlayabilmesi, kendini motive edebilmesi ve duygularının yönetebilmesi esasına dayanmaktadır.
Duygusal zekâ bireyin yaşına bağlı olarak değişim ve gelişim göstermektedir. Bu yazının amacı duygusal zekayı anlayan ve yaşamında uygulamak isteyen bireylere yardımcı olacak bilgiler vermektir. Duygusal zekânın geliştirilmesi için uygulanması gereken yedi aşama bulunmaktadır. Bunlar aşağıda kısaca ifade edilmiştir;
 Kendini tanımak; Duygusal zekânın gelişmesi için öncelikle bireyin kendini tanıması gerekmektedir. Güçlü ve zayıf yönlerini bilmesi, hatalarını görebilmesi gibi bazı yeterliliklere sahip olması gerekmektedir
Hayatımda hangi rolleri üstleniyorum ve bunlardan hangileri gerçek?
İhtiyaçlarım neler? Hedeflerim ne? Benim için önemli olan ne?
Güçlü ve zayıf yönlerim ne? Neyi iyi yaparım? Bana ne zevk verir?
Neye inanıyorum?
Benim davranışlarımı, düşüncelerimi, duygularımı belirleyen ne?
 Duyguları kontrol etmeyi öğrenmek; Birey duygularını ne kadar iyi tanır ise kontrol etmesi de o kadar kolay olmaktadır
Kendimi nasıl hissediyorum?
Hissettiğim duygu vücudumun en çok neresinde hissediyorum?
Bu duyguya kapılmama sebep olan nedir?
Bu duygunun bende yarattığı sonuçlar ile nasıl başa çıkabilirim?
 Kendini ve kişisel özelliklerinin dış çevreye açmak (dışarıya karşı açık olmak); Her birey birbirinden farklı düşünce ve anlayışa sahiptir. Duygusal zekâsı belirli seviyeye ulaşmış bireyler farklı düşüncelerinden dolayı insanları yargılamaz ve farklı duygu ve düşünceleri kendileri için tehlike olarak görmezler.
 İletişim kurma becerisini geliştirmek; İletişim becerileri sözlü olduğu kadar sözsüz becerileri de kapsamaktadır. Duygu ve düşünceleri ifade edecek uygun kelime haznesine sahip olmak bu aşamada en önemli kriterdir. Davranışlar, mimik ve jestler de iletişim de oldukça önemlidir. Bireyin ufak bir tebessümü etkili bir iletişim kurmasına yardımcı olabilmektedir
 Problem çözücü olmak; Bireyin yaşadığı problemleri bir fırsat olarak görüp çözüm yollarını düşünmesi ve araştırması duygusal zekânın gelişiminde önemli bir role sahiptir
 Eleştiriye açık olmak; Eleştiriye açık olan birey yapılan eleştirileri değerlendirerek eleştiriye hak verirse eksik yanını tamamlar yapılan eleştiriye hak vermezse kendi doğrularını uygulamaya devam eder. Yani yapılan eleştirileri olumlu ve olumsuz yanlarını ortaya çıkarabilmek için kullanır ki bu da duygusal zekâsının yüksek olduğunun göstergesidir
 İnsanlar ile İlgilenmek; Duygusal zekâ bireyin hem kendisini hem de diğer insanları konu edinmektedir. Dolayısıyla duygusal zekânın gelişimi için bireyin diğer insanları tanıması, diğer insanlarla iletişime geçmesi, farklı yaşam tarzlarını ve bakış açılarını görmesi gerekmektedir